Przegląd Wydarzeń Gospodarczych Tygodnia – BANKOMAT

Cotygodniowego przeglądu ekonomicznego słucha ponad milion odbiorców. Biorąc pod uwagę fakt, że program dociera do wszystkich regionów w Polsce stanowi cenne źródło informacji dla społeczności lokalnych. Posiada istotne walory edukacyjne, dzięki niemu możemy nie tylko w sposób prosty i jasny informować o wydarzeniach i zmianach zachodzących w gospodarce ale także kształcić. Zamieszczane opinie i porady ekspertów Związku Banków Polskich dotyczące zagrożeń związanych z sektorem bankowym, a w szczególności z dynamicznie rozwijającym się rynkiem bankowości elektronicznej oraz rynkiem kredytów hipotecznych odpowiadają na najczęściej zadawane pytania.

W organizowanym cotygodniowo konkursie „Bankomatu” nagradzamy słuchaczy wyróżniających się wiedzą w zakresie bankowości, przez co dążymy do pogłębiania wiedzy w zakresie wiedzy ogólnej związanej z funkcjonowaniem rynku finansowego. Program jest bardzo pozytywnie oceniany przez współpracujące stacje radiowe, które doceniają jakość przygotowanych materiałów, jak również przez słuchaczy.

„Bankomat”  udostępniany jest bezpłatnie, na podstawie umowy, stacjom regionalnym, lokalnym, internetowym. Nadawany jest aktualnie na antenie ok. 50 lokalnych rozgłośni radiowych.

W każdy piątek na stronie Związku Banków Polskich dostępny jest nowy odcinek audycji. https://zbp.pl/aktualnosci/biezace-wydarzenia?categoryguid=b432ad99-263c-4254-873b-f33d31f45408

6. Konferencja Sektorowej Rady ds. Kompetencji Sektora Finansowego FINSKILLS, 22 czerwca 2022 r.

W trakcie Wydarzenia, które odbędzie się w trybie online, organizatorzy będą starali się odpowiedzieć na pytanie jak sektor finansowy sprosta wyzwaniu transformacji środowiska pracy do modelu atrakcyjnego dla młodych ludzi, tak, aby zaangażowali się w wykorzystanie usług finansowych dla budowy zrównoważonego świata.
 
Zaproszenie na konferencję kierowane jest do pracowników sektora finansowego: banków, firm ubezpieczeniowych, firm działających na rynku kapitałowym, nauczycieli akademickich i studentów szkół wyższych, instytucji nadzoru sektora finansowego, przedstawicieli izb gospodarczych, stowarzyszeń zawodowych i organizacji branżowych, związków zawodowych działających w sektorze i wszystkich zainteresowanych osób. 
 
 
 
 
Będzie to dzień ważnych inspiracji, refleksji i rekomendacji do działania dla rozwoju ludzi. 
 
Spotkacie się z Państwo ze znakomitymi przedstawicielami świata nauki, sektora usług finansowych, doradztwa i konsultingu.
 
Udział w konferencji jest BEZPŁATNY.
 
 

Więcej informacji i rejestracja dostępne TUTAJ.

 

Teatrom ubyło widzów a przybyło zaległości

12 marca 2020 r., tydzień po stwierdzeniu pierwszego przypadku zakażenia koronawirusem w Polsce, zdecydowano o zamknięciu teatrów i innych instytucji kultury. Wielomiesięczne okresy całkowitego lockdownu przeplatały się z działaniem w reżimie sanitarnym i próbami przeniesienia działalności do Internetu. Niska frekwencja nie sprzyjała odbudowywaniu stabilizacji finansowej. Skalę problemu może zobrazować m.in. sytuacja jednostek zajmujących się wystawianiem przedstawień. Przez dwa lata pandemii ich zadłużenie wzrosło o 1,4 mln zł i na koniec marca br. wynosiło już 17,2 mln zł.

 

Przyczyny problemów z płynnością finansową podmiotów z branży kulturalno-rozrywkowej można upatrywać także w zmianie podejścia Polaków do zarządzania domowym budżetem. Przeciętne roczne wydatki na kulturę w 2020 wyniosły niewiele ponad 300 zł na osobę w gospodarstwie domowym. To kwota niemal o 60 zł niższa niż w roku 2019.

Przede wszystkim ze względu na obostrzenia było mniej okazji do wyjść, duże skupiska ludzi budziły obawy. A niepewność sytuacji powodowała, że gremialnie ograniczaliśmy wydatki. Niestety to rozrywka i kultura cierpią w takich sytuacjach najbardziej. Ze zrealizowanych dla nas na początku pandemii badań wynikało, że Polacy w pierwszej kolejności redukowali budżety właśnie na tego typu cele. Część pieniędzy przewidzianych na rozrywkę na stałe została przesunięta na zakup dostępu do platform streamingowych i tradycyjna kultura musi dziś konkurować również z nimi – mówi Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor, prowadzącego rejestr dłużników konsumentów i firm.

 – Dobrze było to widać w realizowanych dla nas badaniach z lipca zeszłego roku. Mimo, że doszło do spadku zachorowań i rozluźnienia obostrzeń, to nadal było więcej osób, które deklarowały, że wydają na kulturę i rozrywkę mniej w porównaniu z okresem przed pandemią, niż respondentów, którzy przeznaczali na te cele tyle samo pieniędzy lub więcej. O wyższych wydatkach wspominało wyjątkowo niewielu, bo jedynie 3-4 proc. ankietowanych – dodaje Sławomir Grzelczak.

Branżę kulturalno-rozrywkową czekają jednak kolejne wyzwania. Obawy o sytuację finansową w związku z wojną w Ukrainie i rosnącą inflacją, skłaniają Polaków do cięcia kosztów nawet bardziej niż pandemia. Listę wydatków, na których Polacy teraz oszczędzają, otwierają właśnie wyjścia do kina, teatrów czy na koncerty – ponad połowa ankietowanych zamierza wydawać na ten cel jeszcze mniej. Przeciwnego zdania jest jedynie 8 proc. ankietowanych. Przedłużający się okres niskiej frekwencji w placówkach kulturalnych jest bardzo groźny zarówno dla jednej, jak i dla drugiej strony. Cierpią finanse instytucji oraz duchowy rozwój społeczeństwa.

10 mln widzów i słuchaczy mniej

Według danych GUS w 2020 r. w Polsce działalność prowadziły 194 teatry i instytucje muzyczne. Wystawiły one 24,4 tys. przedstawień, w których uczestniczyło 4,5 mln widzów. Odbyło się 389 premier, a w repertuarze znalazło się 3,4 tys. pozycji. W porównaniu do roku 2019 liczba widzów i słuchaczy spadła aż o 68,7 proc.

W 2021 r. spektakle zgromadziły 4,7 mln widzów – zaledwie 5,4 proc. więcej niż w 2020. Samych teatrów było już mniej, bo tylko 185. Wystawiły one 30 tys. przedstawień, w których uczestniczyło 4,7 mln widzów, czyli wciąż niemal 10 mln mniej niż przed pandemią. Odbyło się 717 premier, a repertuar liczył 3,8 tys. tytułów.

Z danych Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor i bazy informacji kredytowych BIK wynika, że już w marcu 2020 r. 910 podmiotów (aktywnych, zawieszonych i zamkniętych) związanych z kulturą i rozrywką miało problem ze spłacaniem zobowiązań, a ich zaległości przekraczały 30 mln zł. Rok później na 37,5 mln zł zadłużone były 962 podmioty, a po dwóch latach od rozpoczęcia pandemii zaległości na kwotę blisko 37,6 mln zł ma 1021 firm. Jak wyglądała sytuacja w poszczególnych grupach?

Zadłużenie firm zajmujących się działalnością związaną z wystawianiem przedstawień artystycznych czyli m.in. aktorów, muzyków, piosenkarzy i prezenterów wzrosło. Saldo zaległości w 2020 r. wskazywało prawie 15,8 mln zł, a dziś jest to już blisko 17,2 mln zł. Szczególnie źle okres pandemii zniosły jednak firmy związane ze wspomaganiem wystawiania widowisk – po I kw. 2020 r. zadłużenie działalności gospodarczych prowadzonych przez scenografów, reżyserów, oświetleniowców czy projektantów dekoracji wynosiło prawie 6 mln zł, obecnie jest to już 9,2 mln zł.

Nieznaczną poprawę, jeśli chodzi o kwotę zaległości, dało się zaobserwować w jednostkach zajmujących się prowadzeniem obiektów kulturalnych – sal koncertowych, teatrów, galerii czy domów kultury. Liczba firm z kłopotami jednak wzrosła. Na starcie lockdownu 30 podmiotów miało blisko 2,3 mln zł przeterminowanych zobowiązań. Na koniec marca 2022 r. 50 firm zalegało dostawcom i bankom na 2,16 mln zł.

– Dla branży ostatnie dwa lata były wyjątkowo nieprzyjazne. To, w jak trudnym położeniu znalazła się kultura, pokazują także dane zebrane przez GUS. Obostrzenia, zmiana podejścia do konsumpcji kultury, a w efekcie długofalowy spadek zainteresowania wydarzeniami kulturalnymi to źródło omawianego problemu. Należy pamiętać, że teatry, galerie sztuki czy muzea nie funkcjonują w próżni. To firmy, które muszą się rozliczać, płacić rachunki, zdawać sprawozdania i – tak jak inne podmioty – mogą zostać wpisane do rejestru dłużników. A nasze dane potwierdzają, że w ostatnich latach dzieje się tak coraz częściej. Należy jednak pamiętać, że gdyby nie dofinansowanie państwa i samorządów sytuacja mogłaby wyglądać znacznie gorzej – zaznacza Sławomir Grzelczak.

Muzea radzą sobie lepiej

Rok 2020 i restrykcje związane z pandemią nie oszczędziły również muzeów. 932 placówki zwiedziło 58,7 proc. osób mniej niż w roku poprzednim.

Ale drugi rok pandemii przyniósł znaczną poprawę. Choć jeszcze w 2021 r. liczba odwiedzających muzea nie powróciła do stanu sprzed obostrzeń związanych z COVID-19, to jednak wzrosła o 51,9 proc. W ub.r. działalność́ prowadziło 939 placówek, a odwiedziło je 25,3 mln osób. Widoczne w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor i bazie informacji kredytowych BIK zaległości muzeów nie są znaczące – przez okres covidowych ograniczeń wzrosły z 87 do 145 tys. zł.

– Miejmy nadzieję, że jest to pierwsza oznaka tłumnego powrotu Polaków do miejsc związanych z szeroko pojętą kulturą – podsumowuje Sławomir Grzelczak.

Źródło: www.media.big.pl

Lokaty: oprocentowanie aż 20 razy wyższe niż przed rokiem

Maj był już 7 z rzędu miesiącem, w którym banki poprawiały swoje oferty depozytowe. Najlepsze lokaty i rachunki oszczędnościowe pozwalają już zarobić nawet 6-6,5% w skali roku. To spora zmiana, bo jeszcze na początku roku górną granicą oprocentowania było około 3%.
 
Najbardziej jaskrawe zmiany zobaczymy jednak spoglądając na dane o przeciętnym oprocentowaniu rocznych lokat (dokładnie chodzi o takie na dłużej niż 6 miesięcy, ale co najwyżej rok). Z danych Narodowego Banku Polskiego wynika, że takie depozyty jeszcze w maju 2021 roku były oprocentowane na zaledwie 0,14%. Najnowsze dane banku centralnego podsumowują marzec br. – wtedy już przeciętne oprocentowanie rocznej lokaty ocierało się o 2% w skali roku. Obserwując ostatnie dynamiczne zmiany w bankach można już szacować, że przeciętne oprocentowanie takiego depozytu wynosić może dziś około 3-3,5%. To znaczy, że średnie oprocentowanie wzrosło w ciągu roku ponad dwudziestokrotnie. Ruch ten może być jeszcze kontynuowany o ile stopy procentowe w Polsce jeszcze urosną.
 

Podwyżki w bankowych tabelach

 
Na obserwowane podwyżki w bankowych tabelach oprocentowania wpływ ma co najmniej kilka czynników. Niewykluczone, że część instytucji zareagowała na perswazję ze strony rządu. Konkurencję o nasze oszczędności wzmaga też poprawiana w końcu przez Ministra Finansów oferta detalicznych obligacji skarbowych. Ostatecznie co najmniej część z obserwowanego wzrostu oprocentowania depozytów wynika wprost z podwyżek stóp procentowych. Te przeważnie z opóźnieniem przekładają się poprawę ofert depozytowych banków.
 
 
 
 
Więcej: aleBank.pl
 
 
 

Gwałtownie rosną zaległości firm usługowych

Z cyklicznego badania prowadzonego wśród mikro, małych i średnich przedsiębiorstw wynika, że 30 proc. spośród 500 ankietowanych firm miało w ostatnich 6 miesiącach klientów opóźniających rozliczenia za otrzymany towar czy usługi przez ponad 60 dni. Kwartał wcześniej było to 33 proc., a przed rokiem 35 proc. – wynika z badania Keralla Research realizowanego co kwartał dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor. Ogólnie sytuacja wydaje się więc poprawiać, ale nie wygląda to tak samo w firmach mikro, małych i średnich, ani też we wszystkich branżach.

Najtrudniejsze relacje z kontrahentami mają firmy średnie

Przy stale rosnących kosztach zatrudnienia i bieżącego funkcjonowania, dodatek w postaci problemów ze ściąganiem należności staje się coraz trudniejszy do zaakceptowania. Ostatnio najbardziej na klientów opóźniających zapłatę za odebrany towar czy usługi udało się wpłynąć małym podmiotom zatrudniającym od 10 do 49 osób. W rezultacie odsetek małych podmiotów skarżących się na ponad dwumiesięczne opóźnienia spadł z 37 do 30 proc. W mikro firmach (do 9 pracowników) utrzymuje się na poziomie 21 proc. Sytuacja najgorzej wygląda w firmach średnich, liczących od 50 do 249 zatrudnionych, tu kłopoty ze spływem płatności ma 46 proc. podmiotów. – Wyczekujące na zapłatę średnie przedsiębiorstwa są jednak coraz bardziej zdeterminowane, by zmienić ten stan rzeczy. Deklarują, że więcej czasu niż wcześniej poświęcają na rozmowy z dłużnikami o konieczności płatności na czas. Podejmują też aktywniejsze działania – inicjują współpracę z zewnętrznymi partnerami m.in. firmami windykacyjnymi, kancelariami prawnymi czy BIG-ami prowadzącymi rejestry dłużników – zwraca uwagę Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor.

Najmniej skutki wojny odczuwa handel

Od 24 lutego rozliczenia między firmami odbywają się już nie tylko w cieniu skutków pandemii i wysokiej inflacji, ale również wojny w Ukrainie. Na negatywny wpływ konfliktu na swoją działalność zwraca uwagę 12 proc. przedsiębiorstw, w najbardziej narażonym na turbulencje transporcie nawet 18 proc., a w usługach poszkodowanych firm jest 13 proc. Najmniej skutki wojny odczuwa handel, tu 8 proc. ankietowanych mówi o negatywnych stronach sytuacji, a jednocześnie aż 9 proc. wskazuje, że teraz mogą funkcjonować bardziej intensywnie. Handel w badaniu w II kw. odnotował też niewielką poprawę jakości rozliczeń B2B. Udział pokrzywdzonych płatnościami opóźnionymi o ponad 60 dni spadł tutaj z 48 do 44 proc.

Na pięć ankietowanych sektorów handel nadal pozostaje jednak najczęściej doświadczającym tego typu problemów. Jest też branżą, która sama ma najwięcej nieopłaconych w terminie zobowiązań wobec banków i dostawców – wynika z danych zgromadzonych w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor i bazie informacji kredytowych BIK. Na koniec marca było to blisko 7,8 mld zł, choć w ciągu I kwartału kwota ta spadła o 0,65 mld zł (8 proc.). Niesolidnych płatników firm, aktywnych, zawieszonych i zamkniętych przybyło jednak o 2,6 tys. do 74,2 tys.

 

W przemyśle ubywa zobowiązań, ale przybywa dłużników

Jak wynika z danych Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor oraz bazy informacji kredytowej BIK, wśród ogółu firm przeterminowane zobowiązania wobec dostawców oraz zaległości kredytowe (opóźniane o min. 30 dni płatności rat na co najmniej 500 zł) wyniosły na koniec marca 37,97 mld zł, po tym jak w ciągu pierwszego kwartału wzrosły o 0,65 mld zł. (1,7 proc.). Zaległości przypadały na blisko 315 tys. firm, niesolidnych dłużników było więcej o prawie 3,5 tys. niż na koniec zeszłego roku.

Po handlu, drugim sektorem pod względem posiadanych zaległości w bazach Grupy BIK jest przemysł. Jego przeterminowane zobowiązania przekraczają 6,5 mld zł. Tu podobnie jak w handlu ubyło zobowiązań (o 4 proc.) i przybyło 1,3 tys. dłużników – do 26,9 tys. przedsiębiorstw. Obserwowana w cyklicznych badaniach jakość rozliczeń B2B pokazuje, że w przemyśle piąty już kwartał odsetek firm czekających na płatności przez ponad dwa miesiące utrzymuje się w granicach 30 proc. W czasie pandemii firmy przetwórstwa przemysłowego, podobnie jak większość branż, poprawiły jakość rozliczeń, wcześniej wyglądało to znacznie gorzej.

Dobry czas ma budownictwo, które pomniejsza swoje zaległości w bankach i u kontrahentów. W I kw. br. zaległości budownictwa obniżyły się o 0,5 mld zł (9 proc.) do niecałych 5,4 mld zł. Jednocześnie ubywa firm budowalnych, którym zleceniodawcy nie płacą w terminie. Z całkiem niskiego poziomu 24 proc. przedsiębiorstw skarżących się na niesolidnych zleceniodawców w I kw., obniżył się w kwietniu do 14 proc.

Należy jednak przypomnieć, że trzy największe sektory: handel, przemysł i budownictwo, które teraz obniżają zaległości wobec dostawców i banków przez cały zeszły rok zwiększały długi, odpowiednio o 5, 20 i 15 proc.

Rosną zaległości w transporcie i usługach

Jeszcze w ubiegłym roku całkiem nieźle pod względem rozliczeń z kontrahentami i bankami miała się branża transportowa. Wartość nieopłaconych w terminie zobowiązań wobec kontrahentów i firm finansowych spadła (o 2,3 proc.), ale w I kw. tego roku wzrosła już jednak o 16 proc. do blisko 2,5 mld zł, a liczba niesolidnych dłużników o ponad 3 tys. do 36 tys. firm. Warto zauważyć, że są to dane jeszcze sprzed wybuchu wojny w Ukrainie (do rejestru BIG zgłaszane są zobowiązania opóźnione o min. 30 dni), a agresja Rosji na Ukrainę daje się mocno we znaki firmom przewozowym – działalność ograniczyło już 18 proc. podmiotów, co bez wątpienia przełoży się na ich płynność finansową. – Zaległości transportu rosną, choć same firmy transportowe nie zaczęły jeszcze skarżyć się na większe problemy z pozyskiwaniem należności, a właśnie brak płatności za wykonane usługi czy dostarczony towar, to jeden z najczęstszych powodów niepłacenia też własnym dostawcom i nakręcania spirali wzajemnych zaległości i zatorów płatniczych. Według badania Skaner MŚP odsetek przedsiębiorstw przewozowych, które skarżą się na min. 60-dniowe opóźnienia w płatnościach zleceniodawców utrzymuje się poniżej 30 proc. W zeszłym roku cały czas było to powyżej 30 proc. – zwraca uwagę Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor prowadzącego rejestr dłużników konsumentów i firm.

Największy wzrost odsetka firm, którym zleceniodawcy zwlekają z płatnościami, z 22 proc. w I kw. do 25 proc. w II kw. br., sygnalizuje w badaniu sektor usług. Mimo, że firmy usługowe rozproszone są w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) w różnych sekcjach, można dostrzec, że obecnie mają większe kłopoty w rozliczeniach z dostawcami i instytucjami finansowymi. Jak wynika z danych zgromadzonych w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor i bazie informacji kredytowych BIK, w trzech pierwszych miesiącach roku, w pięciu sekcjach PKD obejmujących różnego rodzaju firmy usługowe, zaległości podwyższyły się o niemal 1,9 mld zł. O 230 mln zł (12 proc.) wzrosły przeterminowane zobowiązania grupy “Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna”, w której mieszczą się m.in. firmy związane z projektowaniem, fotografią i tłumaczeniami. O 860 mln zł (112 proc.) poszybowały długi “Działalności w zakresie administrowania i działalności wspierającej”, głównie podmiotów zajmujących się obsługą biur oraz utrzymujących porządek w budynkach, a także firm wynajmujących pojazdy i maszyny oraz zajmujących się zatrudnieniem. 377 mln zł (56 proc.) więcej przeterminowanych zobowiązań ma “Działalność finansowa i ubezpieczeniowa”, głównie za sprawą pośredników finansowych. O 419 mln zł (122 proc.) podwyższyły się zobowiązania “Pozostałej działalności usługowej”, przy czym najbardziej podniosły się długi podmiotów z “Pozostałej indywidulnej działalności usługowej”, gdzie indziej niesklasyfikowanej, czyli nie wymagających specjalistycznej wiedzy – z 40 do niemal 280 mln zł. Źle prezentują się też rozliczenia wszelkiego rodzaju firm serwisujących m.in. sprzęt AGD czy komputery oraz działalności związanej z poprawą kondycji fizycznej.

– Mimo wszelkich starań, biznesom usługowym ciężko jest całkowicie uniknąć tego, jak pandemiczne obostrzenia czy zmiany nawyków konsumenckich przekładają się na ich wyniki. Rozpowszechnienie się pracy zdalnej plus nakręcane przez inflację cięcie wydatków przez konsumentów i firmy, zaczęły uwidaczniać się szczególnie we wzroście zaległości podmiotów odpowiedzialnych za obsługę biznesu – mówi Sławomir Grzelczak. Zaległości wymienianych tu pięciu sekcji (Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca, Działalność finansowa i ubezpieczeniowa, Pozostała działalność usługowa, Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją) przez dwa poprzednie lata podwyższyły się rocznie o niecałe 0,5 mld zł (14 proc.), teraz w trzy miesiące wzrosły o połowę – z 3,75 do 5,6 mld zł. Długi wszystkich firm zwiększyły w tym czasie wartość o niecałe 2 proc.

Zestawiając widoczne w bazach BIG InfoMonitor i BIK zmiany zaległości firm wobec dostawców i banków, w pierwszych kwartałach ostatnich trzech lat, można zauważyć, że gdy w 2020 r. wzrosły one o prawie 5 proc., rok później o ponad 3 proc., to w tym roku jest to niecałe 2 proc.

Więcej na www.big.pl

Źródło: media.big.pl

 

Ponad połowa (54 proc.) Polaków boi się wyłudzenia w wyniku kradzieży ich danych

O rozwoju społeczeństwa w dobie szerokiego dostępu do komunikacji przypomina co roku, obchodzony 17 maja, Światowy Dzień Społeczeństwa Informacyjnego. To okazja do poruszania tematyki z zakresu kompetencji cyfrowych, w tym także bezpieczeństwa swoich danych.

Imię i nazwisko oraz numer PESEL to dla potencjalnych złodziei danych cenne informacje. Znajdują się one nie tylko na naszych dokumentach (paszporcie, dowodzie osobistym, prawie jazdy). Są one także w sieci internetowej, w rejestrach, umowach czy dokumentach. O ile o bezpieczeństwo fizycznych dokumentów możemy w pełni zadbać sami, tak na pozostałe źródła naszych danych, nie zawsze mamy wpływ.

Gdy nasze dane osobiste wpadną w ręce oszustów, mogą im posłużyć do zaciągnięcia kredytu lub pożyczki, zawarcia umowy z firmą telekomunikacyjną, wynajmu samochodu, założenia firmy na skradzione dane itp.

21 prób wyłudzeń dziennie

Wraz z dostępem do internetu, wzrosła także liczba jego użytkowników. Codziennie aż 95% Polaków łączy się z siecią, korzystając z komputera, tabletu lub smartfona. Dzięki temu skrócił się dystans geograficzny z najbliższymi, zniesione zostały bariery między adresem zamieszkania a miejscem pracy, ukształtowały się nowe społeczne formy kontaktu, codziennością stały się zdalne zakupy i metody płatności.

Jednocześnie w świecie cyfrowym zadomowili się liczni oszuści, wykorzystujący zarówno narzędzia do zdalnego zarządzania urządzeniem, jak i wyrafinowane metody socjotechniczne, aby oszukać nieświadome osoby, przejąć ich dane tożsamości i bezprawnie je wykorzystać.

Każdego roku rejestruje się coraz większą liczbę naruszeń cyberbezpieczeństwa w sieci. Z raportu „Krajobraz bezpieczeństwa polskiego internetu” za rok 2021 wynika wzrost zgłoszonych incydentów o 182 proc. w porównaniu do roku 2020. Najczęstszym typem przestępstw był phishing, który stanowił ponad 76 proc. wszystkich zgłoszeń. Jest to wzrost o 196 proc. w porównaniu do poprzedniego roku.

Z najnowszego Raportu o dokumentach InfoDok wynika, że w 2021 roku łączna kwota prób wyłudzeń z wykorzystaniem skradzionych danych wyniosła 336,6 mln zł.

Tylko w I kwartale 2022 r. oszuści podjęli 1915 prób kradzieży na kwotę 575 tys. zł, z wykorzystaniem skradzionych danych osobowych. Oznacza to, że każdy z nas potencjalnie 21 razy dziennie był narażony na wyłudzenie.

Należy pamiętać, że nie wszystkie próby wyłudzeń kredytów udaje się wychwycić zwłaszcza, że oszuści stosują różnorodne metody, by zdobyć i wykorzystać cudze dane.

Top 3 socjotechnik cyberprzestępców

W opinii osób, które wzięły udział w badaniu „Cyberbezpieczeństwo Polaków”, przeprowadzonym na koniec marca tego roku, pierwsze miejsce na podium działań hackerskich zajął phishing.

Z tą metodą wyłudzenia miało styczność 34 proc. osób (21 proc. pośrednio, 13 proc. bezpośrednio). To socjotechnika, w której przestępca podszywa się pod inną osobę lub instytucję w celu wyłudzenia poufnych informacji takich, jak numer dowodu osobistego, czy dane do logowania do konta bankowego.

Zaraz po phishingu plasuje się grupa ataków przestępczych, skoncentrowanych wokół wyłudzeń pieniędzy poprzez maile sprzedażowe, informacje o szybkim zysku i wygranych, a także o krótkoterminowych ofertach specjalnych na zakupy online. Wskazała na nie niemal co trzecia osoba (29 proc.).

Na trzecim miejscu niechlubnej trójki przestępstw znalazła się socjotechnika na fałszywe inwestycje. Co piąty badany (20 proc.) spotkał się z oszukańczymi działaniami w postaci ogłoszeń kuszących łatwym zarobkiem i szybkim zyskiem.

Ostrożności nigdy za wiele, ale trzeba wiedzieć, jak się chronić

Polacy są świadomi niebezpieczeństwa, jakim jest kradzież ich danych. W ostatnim półroczu, co najmniej jednego zagrożenia wyłudzeniem osobiście doświadczyło 32 proc. dorosłych, w tym częściej mężczyźni (35 proc.) niż kobiety (29 proc.).

Wyłudzenia w wyniku kradzieży danych boi się ponad połowa (54 proc.) Polaków.

Innym wskazywanym powodem niepokoju są także wycieki z baz różnych instytucji, wyrzucane dokumenty z danymi klientów, zagubione pendrive-y.

Wycieku swoich danych z różnych instytucji obawia się aż 84 proc. Polaków. Doświadczenie potwierdza, że nikt nie jest w stanie przewidzieć, kiedy i z jakiej instytucji nasze dane mogą się wyciec.

Choć powszechnie znane są zagrożenia związane z kradzieżą danych osobowych, to wciąż słaba jest wiedza na temat sposobów reagowania na takie zdarzenia. Niewiele osób wie, że można zabezpieczyć się przed szkodą, zamiast szukać rozwiązań dopiero po fakcie.

Znajomość elementarnych zasad korzystania z internetu oraz świadomość konsekwencji cyberprzestępstw z pewnością przyczyniają się do kształtowania dobrych nawyków w ochronie swoich danych. Dla przykładu warto przestrzegać zasady „im mniej danych podamy, tym lepiej”, czyli zachowywać ostrożność w udostępnianiu swoich danych osobistych. Inna, to zasada ograniczonego zaufania, oznacza zachowanie zwiększonej czujności wobec osób kontaktujących się z nami – radzi Joanna Charlińska, ekspert BIK i dodaje, że nawet jeśli wydaje się nam, że mamy pod pełną kontrolą swoje dane, to niestety nie zawsze mamy wpływ na ich bezpieczeństwo.

Nasze dane są dostępne w rejestrach publicznych, np. w KRS, na umowach czy fakturach, czy choćby na korespondencji, przesyłkach kurierskich. Do tego zdarzają się sytuacje wycieku danych lub włamania hackerów do baz firm, np. sieci medycznych, siłowni, sklepów itp. Niestety wszyscy jesteśmy narażeni na ich kradzież, co w konsekwencji może prowadzić do kłopotów, np. wyłudzenia kredytu. Dlatego w trosce o bezpieczeństwo swoich finansów, warto działać zapobiegliwie, czyli wbrew przysłowiu „Polak mądry po szkodzie”. Sposobem na to są Alerty BIK, czyli smsy ostrzegające o próbie wykorzystania naszych danych np.: do złożenia wniosku o kredyt. Taki jeden sms może uratować przed stratami finansowymi, uchroni przed nerwami, a przede wszystkim pozwoli na szybkie działanie w przypadku podejrzenia wyłudzenia – tłumaczy Joanna Charlińska.

Zabezpieczyć się na przyszłość to korzystać z ostrzeżenia przed wyłudzeniami

Alerty BIK to usługa, która zapewnia szeroką ochronę przed wyłudzeniem 24 godziny na dobę. Każdy może aktywować te usługę albo rejestrując się w komputerze na stronie www.bik.pl albo we własnym smartfonie za pomocą Aplikacji Mój BIK. Od momentu aktywowania usługi BIK, od razu jesteśmy chronieni.

SMSy z BIK ostrzegają o próbie wykorzystania naszych danych. Ostrzeżenia przychodzą w momencie, gdy oszust próbuje zaciągnąć kredyt na nasze dane. W Alercie podana jest data oraz nazwa instytucji, w której  składany jest wniosek. Alert zawiera także numer infolinii BIK – na wypadek, gdyby potrzebne było wsparcie w wyjaśnieniu sprawy.

Źródło: BIK.pl

Jedna czwarta Polaków nie zabezpiecza hasłem swoich smartfonów

Większość Polaków (56 proc.) zdaje sobie już sprawę z tego, że urządzenia takie jak komputer i smartfon są w podobnym stopniu narażane na włamanie i kradzież danych. Niestety wciąż aż 8 proc. badanych uważa, że te urządzenia nie są podatne na włamania. Tymczasem to właśnie głównie w smartfonach, stale połączonych z Internetem, przechowujemy bardzo wiele osobistych informacji i prywatnych danych, których przejęcie może dla nas wiązać się z negatywnymi konsekwencjami, np. wyłudzeniem kredytu lub przejęciem naszych własnych pieniędzy.

Biuro Informacji Kredytowej, które od lat prowadzi działania edukacyjne dotyczące pielęgnowania dobrych nawyków zabezpieczania przez Polaków swoich danych osobowych oraz urządzeń elektronicznych, publikuje wyniki badania w związku z przypadającym co roku, w pierwszy czwartek maja, Światowym Dniem Hasła.

 


Rzadko blokujemy telefon hasłem, jeszcze rzadziej za pomocą rozpoznawania twarzy


Blisko połowa Polaków posiada hasła zabezpieczające wszystkie ich urządzania elektroniczne, tj. komputery, laptopy, smartfony i tablety. Wciąż jednak 25 proc. osób wskazuje, że nie stosuje haseł na komputerach osobistych oraz swoich smartfonach, co więcej, aż 13 proc. Polaków mówi wprost, że nie używa nigdzie haseł zabezpieczających dostęp do swoich urządzeń.

Wydawałoby się, że normą stało się odblokowanie klawiatury smartfona za pomocą odcisku palca albo odczytu obrazu twarzy z kamery urządzenia. Otóż okazuje się, że z biometrii korzysta wciąż mało osób.

Do korzystania z biometrii, czyli rozpoznawania twarzy lub odcisku palca do zabezpieczania swoich urządzeń elektronicznych, przyznaje się tylko 37 proc. badanych. Skłonność do stosowania biometrii jest powiązana z wiekiem: im starsza grupa wiekowa, tym niższy wskaźnik osób ją stosujących. Wśród ogółu Polaków, którzy logują się za pomocą biometrii, ponad połowę stanowią młodzi, w wieku 18 – 34 lat. W grupie powyżej 65 lat – to tylko 21 proc. osób.

– Hasło to pierwsza linia obrony przed cyberprzestępcami. Jak pokazuje badanie BIK, Polacy mają coraz lepszą wiedzę, jak w podstawowy sposób powinni chronić się przed utratą swoich danych osobowych. Jest jednak jeszcze sporo do zrobienia w obszarze ochrony swoich urządzeń przed włamaniem. Nadal wielu z nas używa jednego hasła do zabezpieczenia kilku dostępów, niewiele osób blokuje dostęp za pomocą biometrii. Trzeba dziś mieć świadomość, że włamanie do naszego telefonu czy laptopa znacznie ułatwia cyberprzestępcom przejecie naszych danych osobistych.
Pozyskane dane osobowe, numery kart płatniczych czy informacje z elektronicznych dokumentów mogą zostać wykorzystane, m.in. do wyłudzenia kredytu lub pożyczki, dokonania zakupów na raty, podpisania umów, np. na abonament telefoniczny lub do wyprowadzenia pieniędzy z konta bankowego. Dlatego pamiętajmy o zabezpieczaniu hasłami swoich urządzeń elektronicznych, a także o tym, by swoje hasła właściwie konstruować oraz odpowiednio przechowywać – tłumaczy Andrzej Karpiński, szef bezpieczeństwa BIK.


Częste zmienianie haseł to już mit


Większość Polaków ma błędne przekonanie, że stopień skomplikowania hasła, a nie jego długość, najbardziej utrudnia przestępcom jego przełamanie. Opinie taką wyraża aż 71 proc. osób. Jedynie 9 proc. wskazuje prawidłowo, że to długość hasła – powyżej 12 znaków w największym stopniu wpływa na jego bezpieczeństwo.

– Najnowsze rekomendacje CERT Polska ze stycznia br. mówią o tym, by ustawiać na naszych urządzeniach hasła powyżej 12 znaków. Długie hasła są po prostu bezpieczniejsze i mogą realnie chronić nasze urządzenia elektroniczne. Dla przykładu, hasło 8 znakowe, zawierające jedną dużą literę można odszyfrować w 22 minuty, tymczasem odszyfrowanie hasła 12 znakowego z jedną dużą literą potrzeba 300 lat – wskazuje szef bezpieczeństwa BIK.

Co ciekawe, z badań i obserwacji CERT Polska wynikają także dwie wprowadzone ostatnio wytyczne dla administratorów, twórców i projektantów systemów informatycznych. Dowodzą one znaczenia i mocy, jakiej nabiera dobre długie hasło nad okresową zmianą haseł tudzież haseł z wykorzystaniem znaków specjalnych, cyfr czy dużych liter.


Najnowsze wytyczne tworzenia silnych haseł – liczy się długość


Eksperci od bezpieczeństwa, praktycy rynku IT i obserwatorzy świata cyber potwierdzają, że fundamentalnym narzędziem zabezpieczającym nasze dane to długie hasło. Podtrzymują jednak zalecenie o stosowaniu kombinacji znaków specjalnych czy włączania cyfr argumentując, by nawet długie hasło nie było po prostu oczywiste.   

– W obecnej chwili rzeczywiście kładzie się nacisk na długie hasła. Na przewagę długości haseł nad skomplikowaną kombinacją znaków w krótkim haśle, zwraca uwagę także amerykańska agencja rządowa FBI. Osobiście także polecam hasła dłuższe niż 15 znaków, składające się z połączenia 4 – 5 wyrazów. Dobrym rozwiązaniem jest stosowanie całych fraz. Silne hasło nie musi nawet zawierać znaków specjalnych czy cyfr, przy czym ważne jest, by słowa lub użyte połączenie słów nie były całkiem oczywiste, np. nie jest dobrą rekomendacją hasło: testtesttesttest. Stosując hasła i postępując zgodnie z przyjętymi zasadami ich tworzenia, rzeczywiście mocno utrudnimy życie cyberprzestępcom. Pewnie nasuwa się pytanie, jak zapamiętać wiele takich „długich haseł”? W tym przypadku, polecam zaprzyjaźnić się z jednym managerów haseł – mówi Michał Sajdak, z serwisu Sekurak.pl


5 dobrych zasad ochrony swoich urządzeń według BIK i Sekurak.pl


Od tego, jak zabezpieczamy swoje urządzenia, zależy bezpieczeństwo naszych danych osobowych, poufnych informacji, dostępu do konta. Eksperci wskazują, że wystarczy wyrobić w sobie nawyk codziennej ochrony naszych urządzeń i zadbać o kilka podstawowych zasad bezpieczeństwa swoich urządzeń elektronicznych:

  1. używajmy jak najdłuższych haseł zabezpieczających nasze urządzenia elektroniczne, składających się nawet z minimum 15 – 20 znaków, starając się, aby były to kombinacje liter, cyfr i znaków specjalnych;
  2. nie wykorzystujmy tych samych haseł do logowania w różnych serwisach – przejęcie jednego hasła może zapewnić cyberprzestępcom dostęp do wielu naszych danych;
  3. korzystajmy z generatorów i managerów haseł – to pozwoli nam upewnić się co do siły bezpieczeństwa naszego hasła, a jednocześnie ułatwi ich zapamiętanie, zamiast zapisywania w różnych miejscach, z których potencjalnie mogłyby zostać przejęte;
  4. aktualizujmy na bieżąco oprogramowanie komputerów i smartfonów – dzięki temu ich producenci pomogą nam zwiększyć bezpieczeństwo danych;
  5. stosujmy i aktualizujmy programy antywirusowe zarówno na komputerach, jak i na smartfonach.


Oprócz świadomego stosowania haseł należy sięgnąć po ochronę antywyłudzeniową. By czuć się bezpiecznie na co dzień, sprawdzą się Alerty BIK, czyli smsy ostrzegające o próbie wykorzystania naszych danych. Działają one w czasie rzeczywistym – przychodzą w momencie, gdy ktoś próbuje zaciągnąć kredyt na nasze dane. Dzięki monitorowaniu zapytań o dane z Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor, powiadomienie z Alertem BIK przyjdzie też w sytuacji, gdy ktoś w naszym imieniu podpisuje umowę, np. z firmą telekomunikacyjną na zakup drogiego telefonu z abonamentem.
Taki jeden sms może uratować przed stratami finansowymi, uchroni przed nerwami i stresem, pomoże anulować kredyt czy pożyczkę, których sami nie zaciągnęliśmy.

Źródło: www.media.bik.pl
 

Konkurs FINSIM Liga Akademicka 2021/2022 rozstrzygnięty

Konkurs FINSIM Liga Akademicka organizowany jest przez Warszawski Instytut Bankowości już od 10 lat, realizowany jest w ramach programu sektorowego BANKOWCY DLA EDUKACJI. Jego partnerem głównym od samego początku jest Związek Banków Polskich. Projekt realizowany jest również z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej. Partnerami są także Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz Bank Gospodarstwa Krajowego, który jest fundatorem nagród finansowych dla 3 najlepszych zespołów oraz 3–miesięcznych odpłatnych praktyk dla zwycięskiej drużyny.  W środowisku akademickim konkurs wspiera także Program Nowoczesne Zarządzanie Biznesem.

 

W tej edycji Konkursu uczestniczyło 15 zespołów-banków, grupujących 75 studentów, reprezentujących 13 polskich uczelni: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Uniwersytet Rzeszowski, Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza, Politechnika Świętokrzyska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Państwowa Uczelnia Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.

Rywalizacja prowadzona była pod opieką trzech Mentorów, doświadczonych bankowców: Michała Bellwona, Andrzeja Jakubaszka oraz Łukasza Lewickiego.

Zwieńczeniem gry było Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, podczas którego każdy bank-zespół zaprezentował przyjętą w grze strategię i osiągnięte wyniki, na podstawie przygotowanego wcześniej sprawozdania finansowego. W trakcie sesji trzeba było wykazać się nie tylko bardzo dobrym przygotowaniem merytorycznym, ale także opanowaniem i niezwykłą sztuką prezentacji.

Laureatem 10 edycji Konkursu został zespół BANK WGR reprezentujący Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.

II miejsce zajął zespół VaBank reprezentujący Politechnikę Rzeszowską.

III miejsce zdobył Kopiec Bank reprezentujący Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Okazją do zdobycia kolejnych umiejętności z zakresu zarządzania Bankiem będzie udział w kolejnej 11 edycji konkursu FIN SIM LA, do której organizator – Fundacja Warszawski Instytut Bankowości już teraz pragnie zaprosić wszystkich uczestników.

 

Dwóch na trzech Polaków nie martwi się o pieniądze w Wielkanoc

Dwa lata pandemii, a teraz presja wojny w Ukrainie, to już trzecie Święta Wielkanocne, które organizowane są w warunkach dalekich od normalności. Nawet, gdy staramy się żyć tak jak zwykle, nie da się uniknąć lęków i obaw, również w sferze finansów. M.in. z tego powodu tegoroczne Święta Wielkanocne 31 proc. Polaków będzie obchodzić skromniej. Głównym powodem do zaciskania pasa obok niepewności jaką wprowadził w życie konflikt za wschodnią granicą jest panująca drożyzna. 6 proc. badanych deklaruje, że ze względu na pustki w portfelu nie będzie świętować wcale. Kolejne 6 proc. nie ma wydatków, bo świąt nie obchodzi. Jedynie 2 proc. decyduje się sięgnąć głębiej do kieszeni m.in. by tym razem spotkać się w większym gronie lub wyjechać. Ale najwięcej osób, bo ponad połowa (55 proc.) zamierza celebrować Wielkanoc 2022 tak jak wcześniej – wynika z badań Quality Watch dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor.
 

Źródło: badanie Quality Watch dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor

Problem w tym, że aby obchodzić święta choćby tak jak w zeszłym roku, trzeba na nie wydać więcej. Tylko żeby zastawić tak samo stół konieczne jest o niemal 10 proc. więcej pieniędzy na żywność. Nie wspominając o kosztach przejazdów do rodziny po tym jak paliwo zdrożało o jedną trzecią – wynika z danych GUS.

 

Wydatki świąteczne wśród 75 proc. Polaków nie przekroczą 500 złotych

Średnio Polacy przewidują przeznaczyć na święta 538 zł. Trzy czwarte chce wyłożyć nie więcej niż 500 zł. Najliczniejsza grupa deklaruje kwotę 401-500zł (23 proc.). Wyższym wydatkom sprzyja wyższe wykształcenie (621 zł, w stosunku do 471 zł wśród pozostałych osób) oraz posiadanie dzieci (577 zł, w stosunku do 467 zł wśród osób, które dzieci nie mają).

 

Więcej: media.big.pl

Bezpieczne zakupy przedświąteczne: na co szczególnie uważać i jak się chronić przed oszustwami?

Po raz kolejny FinCERT.pl – Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP oraz Komenda Głównej Policji przygotowały szereg praktycznych porad, dzięki którym zasiądziemy przy świątecznym stole z satysfakcją i radością, że nie ulegliśmy oszustom.
 

Szczególne ostrzeżenie przed: 

  • klikaniem w linki z wiadomościami SMS lub e-mail, które będą dotyczyły dostarczenia przesyłki kurierskiej. Ich rolą jest wyłudzenie danych uwierzytelniających, które w dalszym kroku zostaną wykorzystane do bezprawnego logowania się do bankowości internetowej lub przeprowadzenia transakcji internetowej przy użyciu kart płatniczych;
  • fałszywymi sklepami internetowymi, które proponują atrakcyjny towar w konkurencyjnej cenie – proszę wierzyć, ale prawdziwe okazje trafiają się niezmiernie rzadko; 
  • zbiórkami związanymi z organizacją spotkań świątecznych dla uchodźców wojennych.  Wszystkie tego typu kwesty powinny być dokładnie zweryfikowane przez darczyńcę przed udzieleniem wsparcia. Pamiętajmy w tym roku Prawosławne Święta Wielkanocne przypadają na 24 kwietnia, co oznacza, że będziemy dłużej narażeni na ekspozycje działań oszustów.
 

Jak się chronić? Należy stosować się do kilku ważnych zasad: 

  • zawsze należy uważnie czytać treść SMS’ów jakie przychodzą na telefon lub komunikatów w aplikacji mobilnej w trakcie potwierdzania chęci zapłaty za towar lub usługę;
  • nigdy nie ujawniać kodów 3D Secure wykorzystywanych do autoryzacji transakcji kartowych w Internecie;
  • weryfikować sprzedawcę/usługodawcę w niezależnych źródłach informacji, szczególną uwagę poświęć na analizę negatywnych opinii, gdyż te mogą być bardziej miarodajnym źródłem informacji niż pozytywne opinie na temat tego sprzedawcy/usługodawcy;
  • czytać uważnie regulamin sprzedawcy/usługodawcy oraz sprawdzać, czy zostały podane jego dane kontaktowe, czy adres istnieje i czy jest widoczny na mapach internetowych;
  • wybieraj uznaną platformę e-commerce lub dostawcę usługi płatniczej, którzy oferują ochronę kupującego, w przypadku, kiedy towar lub usługa nie zostanie dostarczona lub jakość jego będzie odbiegała od zadeklarowanej w ofercie.

W przypadku podejrzenia próby popełnienia przestępstwa lub gdy przestępstwo to zostało popełnione należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie swój bank oraz złożyć stosowne zawiadomienie na Policję lub do Prokuratury. Szybkość złożenia takiego zawiadomienia może zwiększyć szansę uratowania utraconych środków, które fizycznie mogły jeszcze nie zostać wypłacone przez oszustów.

***

FinCERT.pl – Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP – Centrum Wymiany i Analiz Informacji Sektora Finansowego

Komenda Główna Policji

FinCERT.pl – Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP – jednostka operacyjna funkcjonująca w ramach Zespołu Bezpieczeństwa Banków Związku Banków Polskich, która gromadzi, analizuje oraz przekazuje w ramach sektora bankowego i we współpracy z organami ścigania oraz innymi instytucjami informacje dotyczące możliwych zagrożeń oraz o incydentach o charakterze przestępczym, godzących w bezpieczeństwo banków oraz ich klientów.

 

Źródło: Związek Banków Polskich