Jakie są rodzaje ubezpieczeń społecznych
Pierwsze to ubezpieczenie emerytalne. Opłacone składki powiększają wysokość przyszłej emerytury. Kolejne to rentowe. Chroni przed skutkami długotrwałej niezdolności do pracy. Z tego ubezpieczenia można otrzymać rentę. Natomiast ubezpieczenie chorobowe daje możliwość uzyskania z ZUS zasiłków chorobowych (na podstawie zwolnienia lekarskiego) oraz zasiłków macierzyńskich (dla pań i panów). Ostatnie to ubezpieczenie wypadkowe, z którego ZUS wypłaca m.in. odszkodowania dla osób, które uległy wypadkom w pracy. Te cztery ubezpieczenia noszą nazwę ubezpieczeń społecznych.
Dodatkowo do ZUS trafia też składka na ubezpieczenie zdrowotne. Ta składka jest przekazywana przez ZUS do NFZ i umożliwia bezpłatne korzystanie z publicznej służby zdrowia.
Umowa o pracę
Ten rodzaj umowy jest najbardziej korzystny dla pracownika. Wzajemne prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika określa Kodeks Pracy. Ten rodzaj umowy daje też przywileje, np. prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego czy gwarancję minimalnego wynagrodzenia (obecnie to 2100 zł brutto).
Student zatrudniony na etacie podlega wszystkim ubezpieczeniom (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne). Jest więc w pełni chroniony i ma możliwość korzystania prawie ze wszystkich rodzajów świadczeń oferowanych przez ZUS (np. zasiłki, odszkodowania).
Umowa-zlecenie
Firmy chętnie oferują zlecenia studentom. Wynika to z faktu, że student zleceniobiorca w wieku do 26 lat jest zwolniony z opłacania składek, ale również nie ma ochrony ubezpieczeniowej. Innymi słowy, pracodawca chętniej zatrudni na umowę-zlecenie studenta, gdyż ten kosztuje firmę mniej. Wysokie oszczędności na kosztach składek są w tym przypadku bardzo istotnym czynnikiem.
Ale należy pamiętać, że studentem nie jest się przez całe życie, więc przywilej składkowy kiedyś się skończy. Po utracie statusu studenta zleceniodawca będzie potrącał z wynagrodzenia i przekazywał do ZUS składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. O utracie statusu studenta zleceniobiorca musi sam poinformować szefa.
Utrata statusu studenta następuje:
-
w dniu skreślenia z listy studentów (np. rezygnacja ze studiów),
-
w dniu złożenia przez studenta egzaminu dyplomowego,
-
w dniu złożenia przez studenta ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu – w przypadku kierunków lekarskich, lekarsko-dentystycznych i weterynarii,
-
w dniu zaliczenia przez studenta ostatniej przewidzianej w planach studiów praktyki – w przypadku kierunku farmacja.
Przy ustalaniu obowiązku ubezpieczeń społecznych studenta wykonującego pracę na podstawie umowy zlecenia nie ma znaczenia jego obywatelstwo ani kraj odbywania przez niego studiów.
UWAGA! Studentem nie jest uczestnik studiów podyplomowych i doktoranckich.
Po obronie licencjatu student traci status studenta i do dnia rozpoczęcia studiów uzupełniających magisterskich z wykonywanej umowy zlecenia będzie musiał płacić składki ZUS.
Umowa o dzieło
Stosowana jest w sytuacjach, kiedy ważny jest efekt pracy studenta. Taka umowa nigdy nie jest oskładkowana. Zatem wykonując dzieło nie zapłacimy składek, ale też nie będziemy posiadać ochrony ubezpieczeniowej. Zwolnienie ze składek od umowy o dzieło dotyczy wszystkich wykonawców, zarówno tych, którzy są studentami, jak i tych, którzy już nie są.
