Polacy wciąż z niską świadomości finansową

Finanse osobiste to dla wielu Polaków wciąż jeden z bardziej wymagających obszarów codziennego życia. Jak wynika z ostatniego raportu OECD, Polska znajduje się na ostatnim, 30. miejscu wśród badanych państw w zakresie poziomu wiedzy ekonomicznej u osób w wieku 18 do 79 lat. Odwrócenie tych niepokojących trendów wymaga nie tylko samodzielnego zainteresowania tematyką związaną z oszczędzaniem czy bezpiecznym korzystaniem z narzędzi gospodarki elektronicznej, ale także wsparcia poprzez szerokie działania edukacyjne.

 

Sektor finansowy w Polsce aktywnie włączył się w proces budowy społecznej świadomości finansowej poprzez rozwój m.in. Programu sektorowego „Bankowcy dla Edukacji”. O tym jak realizować te działania skierowane do różnych grup społecznych, będą dyskutować uczestnicy II Kongresu Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości, który 15 marca br. odbędzie się w Warszawie, w ramach European Money Week.

– Wiedza o tym, jak założyć konto, jak ocenić ryzyko ulokowania pieniędzy, na co zwracać uwagę podpisując umowy wiążące się ze zobowiązaniami finansowymi, czy też jak rozliczać podatki i samodzielnie odkładać na emeryturę – to element podstaw wiedzy ogólnej, z którą powinien zapoznać się każdy obywatel. W ostatnim czasie dochodzi do tego jeszcze zagadnienie cyberbezpieczeństwa, które powoli staje jednym z kluczowych tematów – mówi Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes Związku Banków Polskich. – Oczywiście to nie są zawsze zagadnienia proste ale konieczne, dlatego warto, aby wszystkie instytucje publiczne oraz cały sektor finansowy angażowały się we wspomaganie Polaków w edukacji finansowej – dodaje.

Z opublikowanego pod koniec ubiegłego roku raportu „Egzamin z wiedzy finansowej” przygotowanego przez firmę Maison&Partners dla portalu Kapitalni.org wynika, że 54 proc. z nas nie wie, co to jest debet. Okazuje się, że największe braki dotyczą zadłużania się. 80 proc. respondentów nie ma świadomości, że firma windykacyjna nie może zająć majątku dłużnika. Problem sprawia też kwestia upadłości konsumenckiej. Tylko 26 proc. ankietowanych odpowiedziało, że może z niej skorzystać osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej.

Problemem w dużej mierze jest to, że zdecydowana większość Polaków uważa, że nie potrzebuje edukować się w zakresie tematów związanych z finansami, oszczędzaniem i inwestowaniem, oceniając swój poziom wiedzy za wystarczający. Praktyka pokazuje jednak, że to wyłącznie deklaracje. Jak wynika z badania pt. „Postawy Polaków wobec finansów” przeprowadzonego przez Fundację Kronenberga i Fundację Think! pod koniec 2017 r., zaledwie co trzeci Polak kontroluje swoje wydatki.

W ostatnich latach instytucje publiczne coraz mocniej angażują się w działania ukierunkowane na aktywne zwiększania swoich kompetencji w zakresie finansów. Nie chodzi wyłącznie o wprowadzenie elementów edukacji finansowej w programach na różnych poziomach nauczania, ale także akcje informacyjne związane na przykład z uświadamianiem na temat zalet obrotu bezgotówkowego, nawyku pobierania paragonów fiskalnych w sklepach czy lokowania swoich oszczędności na kontach bankowych, a nie w przysłowiowej skarpecie.

Dużą rolę w tym zakresie ma także do odegrania szeroko pojmowany sektor finansowy. Z raportu „Postawy Polaków wobec finansów” wynika, ze blisko połowa Polaków czerpie wiedzę na temat oszczędzania i inwestowania od instytucji finansowych. Jeszcze dekadę temu taką odpowiedź wskazywało zaledwie 17 proc. badanych – wówczas kierowaliśmy się głównie własną intuicją. 

Dlatego też, w 2016 roku uruchomiono Program sektorowy „Bankowcy dla Edukacji”. Dziś to jeden z największych programów edukacji finansowej w Europie. Jak dotąd, uczestniczyło w nim ponad 140 tys. studentów na ponad 1300 wykładach na 120 uczelniach, blisko 50 tys. uczniów na 2000 lekcji w 800 szkołach. W programie uczestniczy także ponad 350 gmin partnerskich oraz ponad 300 zaangażowanych instytucji publicznych, stowarzyszeń i organizacji.

– Jedną nawet masową, ale punktową kampanią informacyjną nie da się wyrobić wśród młodych, ale i seniorów, pozytywnych nawyków związanych z finansami osobistymi czy cyberbezpieczeństwem, dlatego też tak ważna jest stała, systematyczna i wspólna praca i zaangażowanie bardzo wielu podmiotów. Przez ostatnie lata dużo już udało się zrobić, natomiast rzeczywistość, zwłaszcza ta cyfrowa stawia przed nami kolejne wyzwania – mówi Waldemar Zbytek, Wiceprezes Warszawskiego Instytutu Bankowości – Kluczowe jest zaangażowanie jak największej grupy podmiotów i instytucji w prowadzenie regularnych systematycznych działań i projektów edukacyjnych. Między innymi na temat tej efektywnej współpracy będzie dyskutować podczas zbliżającego się II Kongresu Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości – dodaje.

***

II Kongres Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości to forum dyskusji, wymiany doświadczeń i nawiązania współpracy pomiędzy wszystkimi kluczowymi podmiotami odpowiedzialnymi za realizację zadań wynikających z edukacji ekonomicznej (w tym szerzenia wiedzy nt. oszczędzania, bezpiecznych instrumentów finansowych, inwestowania, przedsiębiorczości i cyberbezpieczeństwa) wśród różnych grup społecznych.

Druga edycja Kongresu, podobnie jak premierowa odsłona w 2017 r., organizowana jest przez cztery fundacje działające na rzecz sektora bankowego i kapitałowego w zakresie edukacji ekonomicznej. Wśród nich znajdują się Fundacja Warszawskiego Instytutu Bankowości (operator Projektu sektorowego „Bankowcy dla Edukacji”, powołanego z inicjatywy Związku Banków Polskich), Fundacja GPW, Fundacja Think! oraz Fundacja im. Lesława A. Pagi. Patronem Honorowym wydarzenia jest Komisja Nadzoru Finansowego. Kongres odbywa się w ramach European Money Week.

Kluczowym elementem Kongresu (oprócz popołudniowych dedykowanych sesji panelowych) będzie część plenarna, której istotnym elementem będzie debata inauguracyjna pt. „Cyfryzacja gospodarki a edukacja ekonomiczna – wyzwania” z udziałem wysokich przedstawicieli najważniejszych instytucji patronackich.

Udział w najbliższej edycji, podobnie jak przed rokiem wstępnie potwierdziło kilkaset osób: przedstawicieli instytucji publicznych (w tym m.in. Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju czy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych), jednostek samorządów terytorialnych i ich reprezentacji (w tym 16 miast wojewódzkich), uczelni, szkół i kuratoriów, Uniwersytetów Trzeciego Wieku, stowarzyszeń i organizacji pozarządowych oraz sektora finansowego i mediów.

Wydarzeniu będzie towarzyszyła Strefa Edukacji Finansowej – przestrzeń networkingowa, w której przedstawiciele różnych podmiotów będą miały możliwość nawiązania kontaktów i przedstawienia efektów swoich działań na rzecz edukacji ekonomicznej.

Więcej informacji: www.kef.edu.pl

Może Cię zainteresować: